Giấy phép số NT-2 Cấp phép ngày Jun 2012 Thường ở Hanoi, Vietnam Bệnh nhân 1,125 Cám ơn 198 Được cám ơn 681/365 Kinh nghiệm khám 10
Bạn đang xem: Hazard ratio là gì
Ý nghĩa của odds ratio và relative risk Nguyễn Văn TuấnGiáo sư y khoaViện Nghiên cứu Y khoa GarvanTrường lâm sàng St Vincent’sĐại học New South Wales, Sydney, Australia Trong nhiều bài báo nghiên cứu y học lúc thì báo cáo odds ratio, lúc thì relative risk. Câu hỏi đăt ra là hai chỉ số này khác nhau như thế nào và chỉ số nào đúng. Bài này sẽ giải thích sơ qua hai khái niệm odds và risk. Đây là một thắc mắc không chỉ ở nước ta mà … toàn thế giới. Rất nhiều nhà nghiên cứu, dù đã công bố báo cáo khoa học trên các tập san danh tiếng như New England Journal of Medicine, vẫn hiểu sai – có khi cực kì sai lầm – về hai chỉ số này. Tôi muốn mượn câu hỏi này để giải thích những khác biệt quan trọng của hai chỉ số odds ratio (OR) và relative risk (RR). Tạm thời tôi sẽ không dịch hai thuật ngữ này ở đây. Tôi hi vọng rằng qua bài viết ngắn này, bạn đọc sẽ nắm vững vấn đề hơn và phân biệt những khác biệt căn bản của hai chỉ số để không vấp phải những sai lầm như các nhà nghiên cứu y học Tây phương từng phạm phải. OR và RR: cơ chế tính toán OR và RR là hai chỉ số thống kê rất phổ biến và có ích trong dịch tễ học, vì cả hai chỉ số kiểm định mối liên hệ giữa một yếu tố nguy cơ và bệnh tật – một mục tiêu gần như căn bản của nghiên cứu y học hiện đại. Cơ chế tính toán của hai chỉ số này cực kì đơn giản. RR: Nếu trong một nhóm n1 bệnh nhân bị phơi nhiễm một yếu tố nguy cơ (chẳng hạn như hút thuốc lá), và sau khi theo dõi trong một thời gian, có k1 bệnh nhân mắc bệnh, thì tỉ lệ mắc bệnh đơn giản là:
(hãy gọi tỉ lệ này là p1) Nếu một nhóm n2bệnh nhân khác không bị phơi nhiễm yếu tố nguy cơ đó và trong cùng thời gian theo dõi có k1 bệnh nhân mắc bệnh, thì tỉ lệ mắc bệnh là:
Xem thêm: Dmitriy Primochenko Online, Download Edius 7 Full Crack Sinhvienit
Nếu RR > 1 (hay p1>p2), chúng ta có thể phát biểu rằng yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh; nếu RR = 1 (tức là p1=p2), chúng ta có thể nói rằng không có mối liên hệ nào giữa yếu tố nguy cơ và khả năng mắc bệnh; và nếu RR 1
2), chúng ta có bằng chứng để thể phát biểu rằng yếu tố nguy cơ có thể làm giảm khả năng mắc bệnh. OR: Thay vì sử dụng tỉ lệ phát sinh p để đo lường khả năng mắc bệnh, thống kê cung cấp cho chúng ta một chỉ số khác: đó là odd. Odd được định nghĩa là tỉ số của hai xác suất. Nếu p là xác suất mắc bệnh, thì 1-p là xác suất sự kiện không mắc bệnh. Theo đó, odd được định nghĩa bằng:
Như vậy, nếu odd > 1, khả năng mắc bệnh cao hơn khả năng không mắc bệnh; nếu odd = 1 thì điều này cũng có nghĩa là khả năng bằng với khả năng không mắc bệnh; và nếu odd Với định nghĩa này, chúng ta quay lại với ví dụ vừa trình bày trong mục RR. Odd mắc bệnh trong nhóm bị phơi nhiễm yếu tố nguy cơ là:
Mối liên hệ giữa RR và OR. Qua công thức , và , chúng ta có thể thấy OR và RR có một mối liên hệ số học. Nếu ai thích đại số, có thể viết lại công thức RR như là một hàm số của OR (hay ngược lại), nhưng ở đây, tôi chỉ muốn lưu ý một điểm quan trọng có liên quan đến việc diễn dịch RR và OR.Bạn đang xem: Hazard ratio là gì Nhìn vào công thức của odd, chúng ta dễ dàng thấy nếu tỉ lệ mắc bệnh p thấp (chẳng hạn như 0.001 hay 0.01 – tức 0.1% hay 1%), thì odd = p. Chẳng hạn như nếu p = 0.01, thì 1 – p = 0.99, và do đó odd = 0.01 / 0.99 = 0.010101. Quay lại với công thức , nếu p1 hay p2 thấp, thì OR có thể viết như sau:
Nhưng thay vì áp dụng RR, chúng ta cũng có thể áp dụng OR. Odd tử vong trong nhóm chụp mammography là:
Xem thêm: Chơi Aoe Trên Garena Phiên Bản Mới, Chơi Aoe Trên Garena 2, Cách Chơi Đế Chế Aoe Trên Garena Mới Nhất 2018
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng tỉ lệ bệnh nhân da đen được thông tim thấp hơn tỉ lệ ở bệnh nhân da trắng đến 40%. Sau khi nghiên cứu này công bố, giới truyền thông rầm rộ bàn về kết quả và ý nghĩa của nghiên cứu. Không cần nói ra, cũng có thể đoán được trong dư âm và tình trạng kì thị chủng tộc ở Mĩ còn kéo dài, những nhóm đấu tranh chống kì thị chủng tộc lấy kết quả này để làm bằng chứng tố cáo rằng các bác sĩ da trắng kì thị bệnh nhân da đen. Ý nghĩa còn sâu xa hơn: sự kì thị này có thể dẫn đến tử vong. Nói cách khác, có người diễn dịch rằng đây là một sự giết người có ý đồ! Nhưng rất tiếc là con số 40% đó đã được diễn dịch cực kì sai. Không những diễn dịch sai mà cách tính toán cũng sai. Để hiểu tại sao cách diễn dịch đó sai, chúng ta hãy bắt đầu bằng cách tính OR của các tác giả. Odd thông tim trong nhóm bệnh nhân da trắng là: oddw=652/68=9.59. Tính tương tự, odd thông tim trong nhóm bệnh nhân da đen là: oddb=610/110=5.545. Do đó, OR giữa nhóm da đen và da trắng là: OR=oddb/oddw=5.545/9.59=0.578 (Chú ý, các nhà nghiên cứu tính số chẵn, nên OR là khoảng 0.60). Nhưng nếu thay vì tính bằng odd, chúng ta có thể tính bằng tỉ lệ đề nghị thông tim cho hai nhóm. Tỉ lệ này cho nhóm bệnh nhân da trắng là: pw=652/720=0.906 , và nhóm bệnh nhân da đen: pb=610/720=0.847. Và RR có thể tính từ hai tỉ lệ này:
Chuyên mục: Công Nghệ 4.0